Cây cẩu tích hay còn gọi là cây lông cu li là loại thảo dược quý với nhiều công dụng hữu ích. Hãy cùng Thảo dược An Nam tìm hiểu về loài thảo dược này nhé!
Cây lông cu li là vị thuốc nam quý có công dụng bồi bổ can thận và chữa các bệnh lý về xương khớp rất tốt. Tuy nhiên vẫn còn nhiều người chưa biết hết được công dụng của loại thảo dược này.
Vậy cây lông cu li là gì? Công dụng chữa bệnh ra sao? Mời các bạn theo dõi bài viết dưới đây của Thảo dược An Nam để hiểu rõ hơn về loại thảo dược quý này nhé!
Cây cẩu tích (lông cu li) là gì?
Tên gọi: Cây cẩu tích, cây lông cu li, cây lông khỉ, củ lần, cù liền, kim mao cẩu tích,…
Tên khoa học: Cibotium barometz.
Mô tả cây lông cu li
Cây lông cu li thường mọc ở rìa cánh rừng hoặc hai bên đường, có chiều cao thấp. Nếu mọc ở rừng rậm sâu cây có thể cao tới 2,5-3m.
Lá cây cẩu tích có cuống dài khoảng 1-2m, phiến lá rộng khoảng 60-80cm. Thân cây cẩu tích có lớp lông màu vàng bóng dày phủ bên ngoài (bộ phận thường được dùng để cầm máu rất tốt). Nhìn thân cây giống hình con vật nên có tên gọi là Lông cu li.
Phân bổ
Cây cẩu tích hay cây lông khỉ thường mọc rải rác khắp các vùng núi ở nước ta. Đặc biệt mọc nhiều ở các vùng núi Tây Bắc như tỉnh Lai Châu, Lào Cai, Sơn La, Hòa Bình, Điện Biên,…
Bộ phận dùng
Các bộ phận rễ, củ và phần thân của cây cẩu tích thường được sử dụng để chữa bệnh.
Thu hái và sơ chế
Cây lông cu li được thu hái thân rễ quanh năm, đặc biệt tốt vào mùa thu – đông. Bởi đây là thời gian các dược chất trong thân rễ cây lông khỉ là lớn nhất.
Sau khi thu hái về, cắt bỏ cuống lá, rễ con, để riêng phần lông vàng bóng. Phần rễ củ rửa sạch, thái nhỏ rồi đem phơi hoặc sấy khô. Khi dùng sẽ tẩm dược liệu với rượu để qua một đêm rồi mới đem đi sao vàng.
Thành phần hóa học
- Thân rễ cây lông khỉ chứa aspidinol và tinh bột (30%).
- Phần lông vàng óng, vỏ thân rễ có chứa tanin và sắc tố.
Công dụng chữa bệnh của cây lông cu li
Theo Đông y, cây lông khỉ có tính ấm, vị đắng, rất công dụng rất tốt trong việc phục hồi chức năng của thận, bồi bổ xương cốt và điều trị các bệnh lý về xương khớp.
Chữa bệnh xương khớp
Cây lông cu li được dân gian sử dụng để chữa đau lưng, nhức mỏi chân tay, đau dây thần kinh tọa và chữa nhiễm phong hàn. Mỗi ngày chỉ cần sắc 10-20g cẩu tích để uống hằng ngày.
Người bị viêm khớp, thoái hóa khớp, thoát vị đĩa đệm,… sử dụng cẩu tích thường xuyên và đều đặn sẽ giúp giảm đau, mạnh gân xương và phục hồi xương khớp rất tốt.
Chữa bệnh thận hư
Trong Đông y, cây cẩu tích (lông cu li) có tác dụng bổ thận, tráng dương rất tốt. Đặc biệt, nam giới bị đau lưng, tiểu đêm, tiểu nhiều do thận hư thận yếu. Đối với nữ giới cây cẩu tích lại có công dụng trị kinh nguyệt không đều, bế kinh, thống kinh.
Cầm máu
Lông cẩu tích được chứng minh có tác dụng cầm máu rất hiệu quả. Bạn chỉ cần lấy một tí lông cu li đắp vào vết thương đang chảy máu sẽ giúp cầm máu ngay. Lông của cây cẩu tích sẽ hút huyết thanh của máu rồi hình thành cục máu đong ngăn máu chảy tiếp.
Liều dùng của cẩu tích (lông cu li)
Liều dùng phù hợp: 10–20g cẩu tích một ngày, dưới dạng thuốc sắc uống.
Tuy nhiên, liều dùng cẩu tích của mỗi người bệnh sẽ khác nhau tùy thuộc vào tuổi, tình trạng sức khỏe. Hãy hỏi ý kiến của thầy thuốc và bác sỹ để có liều dùng phù hợp.
3 bài thuốc chữa bệnh từ cây cẩu tích (lông cu li)
Sau đây là 3 bài thuốc sử dụng cây lông cu li bạn có thể tham khảo cùng Thảo dược An Nam nhé:
Bài thuốc chữa phong thấp
Chuẩn bị: 15g cẩu tích, 15g cốt toái bổ, 10g tục đoạn, 10g đương quy, 5g xuyên khung, 5g bạch chi.
Cách làm:
- Rửa sạch các nguyên liệu trên, để ráo nước.
- Cho tất cả các vị thuốc trên vào ấm sắc cùng với 1000ml nước.
- Bật bếp đun đến khi còn 500ml thì tắt bếp.
- Chắt nước thuốc uống nhiều lần trong ngày.
Cây lông cu li giúp bồi bổ gân cốt, vị thuốc đương quy chứa rất nhiều vitamin, bạch chỉ giúp giảm đau, tiêu viêm nhanh chóng.
Bài thuốc chữa đau nhức xương khớp
Rượu cẩu tích ngâm rắn giúp bồi bổ cơ thể, cải thiện tình trạng dau dây thần kinh tọa và điều trị đau nhức xương khớp cực hiệu quả.
Chuẩn bị: 1 con rắn ráo, 1 con rắn hổ mang và 1 con rắn cạp nong; 10 lít rượu trắng 40 độ; 100g cẩu tích; 100g hà thủ ô đỏ; 100g huyết giác; 100g ngũ gia bì; 100g thiên niên kiện; 30g trần bì; 20g tiêu hồi;
Cách làm:
- Cho tất cả các nguyên liệu liệu đã chuẩn bị vào bình thủy tinh rồi cho 10 lít rượu vào ngâm trong vòng 3-4 tháng là có thể sử dụng.
- Mỗi ngày uống khoảng 20-30ml trước khi đi ngủ.
Lưu ý: Rượu cẩu tích ngâm rắn phải sử dụng đúng loại rắn, nếu sai loại có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng. Ngoài ra, bài thuốc này không dùng cho người dưới 30 tuổi, phụ nữ mang thai và cho con bú.
Bài thuốc chữa gai cột sống
Chuẩn bị: 30g kê huyết đằng, 15g cẩu tích, 15g bạch thược, 15g nhục thung nhung, 15g cốt toái bổ, 15g thục địa, 15g ngưu tất, 10g câu kỷ, 10g đương quy, 10g nữ trinh tử, 10g sơn thù du.
Cách làm:
- Rửa sạch các nguyên liệu trên cho vào ấm sắc với 1000ml nước.
- Sắc trong vòng 2-3 phút thì dừng lại.
- Chắt lấy nước thuốc uống trong ngày.
Lưu ý, thận trọng khi dùng cây lông cu li
Theo nghiên cứu, dược liệu này có độc tính thấp. Tuy nhiên, người bị thận hư nhiệt, nước tiểu vàng không nên sử dụng cẩu tích.
Phụ nữ mang thai và cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc trước khi dùng.
Bạn cần cân nhắc giữa lợi ích với nguy cơ có thể xảy ra trước khi dùng cẩu tích. Tham khảo ý kiến của thầy thuốc hoặc bác sĩ trước khi dùng dược liệu này.
Cẩu tích có thể tương tác với dược liệu, thuốc, thực phẩm chức năng mà bạn đang sử dụng. Để đảm bảo an toàn, bạn nên hỏi ý kiến của bác sĩ hoặc thầy thuốc trước khi muốn dùng.
Hy vọng qua bài viết “Cây lông cu li là gì? Công dụng chữa bệnh ra sao?” của Thảo dược An Nam đã giúp các bạn hiểu rõ một số công dụng hữu ích từ loài thảo dược quý này. Chúc bạn luôn khỏe mạnh.