Quả trám là loại dược liệu giúp trị nhiều bệnh lý như: viêm phế quản, ho, động kinh, đau đầu, kiết lị, cảm lạnh…
Quả trám ngoài công dụng chế biến thành các món ăn hấp dẫn như món ăn, mứt, ô mai,…thì nó còn là loại dược liệu giúp trị nhiều bệnh lý, nổi bật nhất là bệnh về đường hô hấp.
Vậy tác dụng chữa bệnh của quả trám là gì? Cách dùng như thế nào hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu tại bài viết dưới đây nhé!
Đặc điểm, thành phần hóa học của quả trám
Quả trám có tên khoa học là Canarium, thuộc một chi các loài cây thân gỗ trong họ Bủeaceae có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới Châu Phi.
Quả trám có nhiều tên gọi khác nhau, tuỳ theo vùng miền mà người ta gọi quả trám bằng cái tên gián quả, thanh quả hay nác cơm…Quả trám có hai loại: trám trắng (Canarium album Raeusch) còn gọi trám xanh và trám đen (Canarium nigrum Engl).
Tuỳ từng loại mà quả trám sẽ có hình dạng khác nhau. Quả trám đen có hình trứng, màu tím đen thẫm, có hạt được chia thành 3 ngăn với chiều dài từ 3-4 cm, chiều rộng 2cm. Quả trám trắng có hình thoi, nhọn hai đầu, có hạt bên trong được chia bằng 3 ngăn, trám trắng có độ dài x rộng nhỉnh hơn đôi chút so với trám trắng.
Quả trám chứa 12% protein, 12% hydrat carbon,1.09% lipid, 0,046% Ca, 0,06% phosphor, 0,046% P và 0,004% F. Dầu hạt trám chứa caproic, myristic, acid hexanoic, stearic, palmatic, decanoic, linoleic, octanic, lauric,… Cùi trám chữa nhiều đường, chất béo, acid folic, acid hữu cơ, vitamin (C, B1, P), chất khoáng (kali, magie, canxi, kẽm, carroten, sắt,…) và chất xơ.
Công dụng tuyệt vời của quả trám
Theo Đông y
Theo Đông y, quả trám có vị chua, ngọt, chát, tính ấm… và là vị thuốc chữa được rất nhiều bệnh vô cùng hiệu quả.
Quả trám trắng và đen đều có tác dụng sinh tân chỉ khát, lợi yết hầu và giải độc. Do đó, thuốc thường dùng giải rượu, chữa yết hầu sưng đau, nọc con dải, điều trị cổ họng sưng đau hoặc ho nhiều đờm, hòa hãn tư bổ. Quả trám chín có tác dụng chữa động kinh và an thần.
Theo Y học hiện đại
Một số nghiên cứu cho biết, trong quả trám tươi chứa nhiều thành phần dinh dưỡng, nên được xem là thức ăn thích hợp với trẻ nhỏ, người ở độ tuổi trung niên và phụ nữ mang thai có cơ thể bị suy nhược.
Ngoài ra, nước sắc quả trám có tác dụng kích thích tuyến nước bọt, giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt, tăng cường khả năng hấp thu chất dinh dưỡng. Ngoài ra, nước sắc còn giúp bảo vệ gan chống lại các tác nhân gây hại.
Cách sử dụng quả trám chữa bệnh hiệu quả
Chữa khô miệng, có đờm bằng quả trám
Bạn cần chuẩn bị 5g quả trám tươi bỏ hạt, 5g kim thạch hộc thái nhỏ, 5g rễ lau thái nhỏ, 5g mã thầy gọt vỏ, 2 quả lê gọt vỏ, 10g mạch đông và 10g ngó sen.
Tất cả nguyên liệu đem sắc cùng 1 lít nước trong vòng 15 phút, đổ bát, để nguội uống có tác dụng long đờm, chữa khô miệng, hay khạc nhổ.
Giải rượu
Bạn cần chuẩn bị 12 quả trám và 1,5 gam phèn chua, đầu tiên dùng nước rửa sạch quả trám, lấy dao khía trên mỗi quả bốn năm đường rồi nhét phèn vào những vết khía ấy, nhai nhỏ nuốt dần để giã rượu.
Hoặc bạn có thể dùng trám tươi 10 quả sắc lấy nước uống có tác dụng giải rượu rất hiệu quả.
Cách trị đau đầu bằng quả trám
Chuẩn bị 10g trám tươi bỏ hạt, 15g hành, 10g tử tô và 10g gừng tươi rồi đem sắc với 1,5 lít nước đến khi cạn còn 500ml, chia đều 3 bữa, uống khi còn ấm có tác dụng trị đau đầu.
Bạn hãy áp dụng trong 3-5 ngày liên tiếp để điều trị bệnh đau đầu được dứt điểm.
Giải nhiệt, thanh phế, lợi hầu họng bằng quả trám
Chuẩn bị 10g trám tươi bỏ hạt, 10g cam, 120g ngó sen tươi, 150g mã thầy, 6g gừng tươi. Sau đó rửa sạch nguyên liệu, cho vào máy ép, ép lấy nước, uống đều 2 bữa sau bữa ăn 30 phút có tác dụng giải nhiệt, thanh phế, lợi cho hầu họng
Chữa bệnh kiết lị
Bạn cần chuẩn bị khoảng 90 gam quả trám tươi, để nguyên hạt và sắc với nước, sau đó cô lại lấy cao, theo tỷ lệ 1:1, chia 3 lần uống trong ngày trước bữa ăn, uống nhiều ngày liên tiếp đến khi bệnh thuyên giảm.
Hỗ trợ điều trị viêm tắc mạch máu bằng quả trám
Khá đơn giản, chỉ cần dùng 200g quả trám tươi, rửa sạch, bỏ hạt, luộc lấy quả ăn và phần nước dùng để uống hàng ngày rất tốt cho người bị viêm tắc mạch máu. Bạn cần áp dụng trong thời gian dài để đạt được hiệu quả cao nhất.
Chữa ho gà, ho do cảm lạnh bằng quả trám
Bạn dùng 10g quả trám tươi, rửa sạch, bỏ hạt sắc cùng 1 lít nước, có thể thêm đường phèn, uống khi còn ấm, 2 bữa sáng- tối sau bữa ăn 30 phút có tác dụng chữa ho gà, ho do cảm lạnh. Hãy kiên trì áp dụng trong 7-10 ngày để bệnh điều trị được triệt để.
Chữa chứng miệng lở, nhiệt bằng quả trám
50g quả trám đốt thành than, tán thành bột mịn bôi lên vùng miệng bị nhiệt. Kết hợp với uống nước quả trám luộc để đạt được hiệu quả như ý.
Hỗ trợ điều trị bệnh động kinh
Dùng trám tươi 480 gam, uất kim 24 gam, phèn chua 24 gam. Trước tiên, bạn hãy đập nát trám rồi cho nước vào sắc kỹ, lấy bỏ hạt rồi lại cho uất kim vào sắc cùng, cuối cùng cho phèn chua sắc tiếp đến khi còn 500 ml. Bạn hãy sử dụng mỗi buổi sáng uống khoảng 20 ml với nước ấm.
Các công dụng khác
Quả trám đen còn có thể trở thành nguyên liệu của món ăn hằng ngày. Một vài các món ăn thường sử dụng trám chim làm nguyên liệu như xôi trám, thịt kho, cá kho trám, trám ngâm tương,..
Trên đây là công dụng của quả trám trong việc điều trị các bệnh khác nhau và cách sử dụng hiệu quả. Tuy nhiên, trước khi sử dụng, bạn nên ý kiến của bác sĩ chuyên môn để tránh những tác dụng phụ do quả trám gây ra.