Cây Chùm bao từ lâu đã được y học cổ truyền đưa vào sử dụng trong các bài thuốc trị mất ngủ, suy nhược thần kinh, bệnh ngoài da,…
Cây Chùm bao là loài cây mọc hoang, dễ kiếm tìm nhưng lại có rất nhiều công dụng quý báu đối với sức khỏe con người. Dưới đây là toàn bộ thông tin về công dụng, cách dùng và những bài thuốc quý từ loài cây này mọi người nên biết.
Đặc điểm, thành phần cây Chùm bao
Cây Chùm bao hay còn có tên gọi khác là cây chùm bao, nhãn lồng, tây phiên liên, cây lồng đèn, cây long châu quả…Tên khoa học là Passiflora foetida, thuộc họ lạc tiên.
Đây là cây dạng dây leo bằng tua cuốn, rỗng, toàn cây có lông. Lá mọc so le, dài khoảng 7cm, rộng tới 10cm, chia làm 3 thuỳ nhọn. Lá kèm rách ở mép. Tua cuốn mọc từ nách lá. Hoa trắng,, có tràng phụ hình sợi, màu tím. Quả tròn, bao bởi lá bắc tồn tại như là một cái bao ở ngoài, khi chín có thể ăn được.
Cây Chùm bao được mọc chủ yếu ở Nam Mỹ, Mexico, Trung Mỹ và vùng Caribe. Ở nước ta, Chùm bao mọc rải rác ở các bụi rậm ven đường, trên núi cao hoặc trong rừng rậm. Loài cây này phân bố rộng rãi ở cả 3 miền Bắc-Trung-Nam.
Tuy nhiên, do biết đến tác dụng của cây Chùm bao nên nhu cầu sử dụng ngày càng cao, khiến cho lạc tiên ngày càng ít đi. Những năm gần đây, các cơ sở nuôi trồng, dược liệu đã nhân giống và nuôi trồng thành công cây Lạc tiên.
Các thành phần hóa học như có trong thân, lá và quả Chùm bao gồm: Sapomart, Chất xơ, Saponaretin, Passiflorin, muối khoáng, đường đơn, glucose, vitamin A, vitamin C và các acid hữu cơ,…
Tác dụng cây Chùm bao
Công dụng của cây Chùm bao là một vị thuốc an thần đã được lưu truyền trong dân gian lâu đời, được vua chúa sử dụng hàng trăm năm.
Tuy nhiên, tác dụng của Chùm bao không chỉ dừng ở mức an thần mà còn bao gồm:
- Điều trị bệnh mất ngủ.
- Điều trị bệnh suy nhược thần kinh.
- Chữa chứng tim hồi hộp, ngủ không yên, hay nằm mơ.
- Điều trị chứng hành kinh sớm.
- Điều trị bệnh đau bụng do nhiệt táo, ho do phế nhiệt.
- Điều trị bệnh phù thũng, bạch trọc.
- Hỗ trợ thanh lọc mát gan, giải nhiệt cơ thể.
Cách sử dụng cây Chùm bao chữa bệnh
Dùng điều trị bệnh mất ngủ, tim đập nhanh
Để điều trị chứng tim đập nhanh, mất ngủ liên miên, bạn có thể dùng lá tươi ăn hoặc sắc lọc lấy nước uống.
Cách sắc lấy nước uống rất đơn giản, bạn chỉ cần rửa sạch nguyên liệu cho vào ấm rồi ủ với nước sôi khoảng 20 phút là có thể dùng. Cách làm này có thể thay thế trà thông thường hàng ngày.
Loại bỏ huyết áp thấp, người cao tuổi khó ngủ, đau nhức
Chuẩn bị nguyên liệu gồm 500g Chùm bao khô, 100g lá mướp đắng non, 300g hoa thiên lý. Tất cả đem sao vàng khử thổ, xay nhuyễn thành bột, cho thêm 50g đậu xanh còn vỏ, sau đó ran sơ cho chín và cũng giã nhuyễn. Mỗi ngày pha 3 muỗng ăn cơm vào 100 ml nước sôi để nguội, uống khi khát, sau 1 tuần sẽ có kết quả rõ rệt.
Chữa chứng ghẻ ngứa, viêm da
Chuẩn bị nguyên liệu gồm 100 gram dây Chùm bao tươi rồi đem rửa sạch, ngâm với nước muối khoảng 30 phút cho sạch vi khuẩn.
Sau đó, nấu dây Chùm bao cùng với 2 lít nước, để nước nguội thì dùng tắm hoặc rửa tại vùng da viêm ngứa. Thực hiện mỗi ngày đến khi tình trạng viêm ngứa thuyên giảm.
Chữa ho
Người bệnh chỉ cần mỗi ngày sắt 5-10g Chùm bao khô với 500l nước, dùng trong vòng 1 tuần sẽ hết ho.
Chữa đau mỏi người, khó ngủ ở người cao tuổi
Người cao tuổi thường có giấc ngủ chập chờn, khó ngủ sâu, người mệt mỏi rất khó chịu. Bạn hãy lấy khoảng 500g Chùm bao, 300g hoa thiên lý, 100g lá mướp đắng non, 50g đậu xanh đem đi sao khô rồi để cho nguội. Tán mịn các nguyên liệu này với nhau để tạo thành hỗn hợp bột mịn và bảo quản trong lọ thủy tinh sạch.
Mỗi ngày dùng khoảng 3 thìa bột này hòa chung với 100ml nước ấm và uống sau 1 thời gian sẽ cải thiện tình trạng đau mỏi người, khó ngủ ở người cao tuổi hiệu quả.
Điều trị chứng bệnh lỵ
Nếu bạn đang gặp tình trạng kiết lỵ, khó tiêu thì bài thuốc từ quả cây Chùm bao chính là sự lựa chọn không thể bỏ qua.
Nguyên liệu cần chuẩn bị gồm 60g quả Chùm bao, đem rửa thật sạch rồi sắc với nước. Sau đó, bạn cho thêm một chút đường, rồi chia thành 2 phần bằng nhau uống trước bữa ăn. Thực hiện liên tục trong vài ngày người bệnh sẽ thấy đi ngoài dễ, phân thuần hơn.
Những lưu ý khi sử dụng cây Chùm bao
- Phụ nữ khi đang mang thai hoặc đang cho con bú cần phải hỏi ý kiến của bác sĩ hoặc những người có chuyên môn về liều lượng khi sử dụng.
- Không được tự ý sử dụng hay kết hợp Chùm bao với thuốc Tây hay các loại thuốc khác.
Có thể thấy, cây Chùm bao có rất nhiều công dụng cho sức khỏe con người, hỗ trợ điều trị bệnh rất tốt.
Tuy nhiên, trước khi chế biến hay muốn sử dụng Chùm bao để làm thuốc, cần phải tham khảo ý kiến của bác sĩ và những người có chuyên môn, kinh nghiệm sử dụng lâu.
